نوع پژوهش : طرح پژوهشی/ رساله / پایان نامه
پژوهشگر
دانشگاه علامه طباطبائی
خلاصه پیشنهاده
یکی از نکات مهم در دوره نوجوانی، شکل‌گیری هویت اجتماعی است؛ فرآیندی که در آن فرد جایگاه، نقش‌ها و مسئولیت‌های خود را در جامعه می‌شناسد و می‌پذیرد. این فرآیند تنها در بستر خانواده شکل نمی‌گیرد و نیازمند توجهی ویژه از سوی نهادهای دیگر، به‌ویژه نظام آموزشی است. آموزش و پرورش می‌تواند از طریق کتاب‌های درسی، دانش‌آموزان را در مسیر شکل‌گیری هویت اجتماعی هدایت و یاری رساند. کتاب «تربیت دینی از من تا خدا»، با تأکید بر معنای زندگی بر محور بندگی خدا، مبتنی بر فطرت انسانی و نظریه تربیتی اسلام تدوین شده است تا فرد، علاوه بر پرورش و اصلاح درونی، جایگاه اجتماعی خود را نیز بیابد و در نتیجه بتواند نقش مؤثری در جامعه ایفا کند. با توجه به اهمیت این موضوع، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میان محتوای کتاب درسی «تربیت دینی از من تا خدا» (نسخه نونگاشت) و تقویت مؤلفه‌های هویت اجتماعی، شامل اتحاد، عزت، حس تعلق و مسئولیت‌پذیری، در دانش‌آموزان دختر پایه هفتم انجام شده است. این مطالعه با روش کیفی و مبتنی بر تحلیل مضمون طراحی شده و داده‌ها از طریق مصاحبه‌های عمیق با ۵۰ نفر از دانش‌آموزان، معلمان و والدین در منطقه ۵ تهران گردآوری شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که میان محتوای این کتاب و تقویت مؤلفه‌های هویت اجتماعی رابطه‌ای معنادار وجود دارد. آموزش هدفمند این کتاب می‌تواند به درک عمیق‌تر دانش‌آموزان از جایگاه خود در جامعه، پذیرش مسئولیت‌های فردی و اجتماعی با رویکردی توحیدی و فطری، و در نهایت رشد معنوی و فرهنگی آن‌ها منجر شود.
)